1.09.2008

SƏNSƏDİM (Sənsizlədim)!

Görməyəl’dən yüzünü bən key nigârım, sənsədim!
Âh u zâr ilə geçər bu rûzgârım, sənsədim!

Gül cəmâlıŋ gülşəniŋ gül gibi ‘ərz et baŋa ki
Bülbül-i şûrîdə-vâr —ey gül-‘izârım— sənsədim!

Göŋlümüŋ şəhrini kim vîrân edibdir zülm ilə?
Gəl yinə mə‘mûr qıl —ey şəhriyârım— sənsədim!

Söhbətindən vəsliŋiŋ, ayrı düşəl’dən ney gibi
Göklərə irgirmişəm fəryâd ü zârım; sənsədim…

Firqətiŋ yolunda bən topraq anuŋ-çün olmuşam
K’ilədə səndən yana yellər, ğubârım; sənsədim…

Gəl bərü cânım gibi iki cihânda sevgili
Səndən özgə yoxdurur ‘âləmdə vārım; sənsədim!

Bən —Hümâmî— düşmüşəm dərdiŋə nitəkim Süheyl
Qandasın dərmân, yetiş ey Nəvbahâr’ım, sənsədim!


____________________________________
Görməyəl’dən: Görməyəlidən (görməyəndən bəri)
Key: çox (ki?)
Sənsədim: səni özlədim, sənsizlədim
Âh u zâr: inləyiş
Şûrîdə-vâr: kilki qarışıq
Gül-‘izâr: gülyaŋaq
Mə‘mûr: bayındır (abad)
Şəhriyâr: Urxan (şəhər vâlisi)
Düşəl’dən: düşəlidən (düşəndən bəri)
İrgirmişəm: Çatdırmışam
Anuŋ-çün: Onuŋ üçün
K’ilədə: ki ilədə (çatdıra)
Yoxdurur: yoxdur
Nitəkim: necə ki
Süheyl-Növbahar: Dîvan yazınında adlım iki sevgili
Qandasın: Hardasan?


Hümâmî
15. yüzil şâiri Hümâmî, “İzniqli Hümamî” deyə tanınar. II. Murad dönəmi şâirlərindən olub yaşamı qonusunda bilgi yoxdur. Şeyxî və Əhmədî ilə bir yüzildə yaşadığı; bir Dîvan’ı olduğu; 13-14. yüzil Güney Azərbaycan şâirlərindən Təbrizli Hümâm’ıŋ (1239-1314) “Sînâmə” (Otuzlama) adlı əsərini yenə eyni adla Türkcəyə çevirdiўi, qoşulu (mənzum) otuz məktubdan meydana gələn, təsəvvufî eşqlə ilgili bu əsəri Vəzir Xəlil Paşa’ya suŋduğu bilinməkdədir (1436’da bitirilən 1310 qoşaqlıq Sînâmə 1996’da Mustafa Altun tərəfindən İstanbul Universiteti’ndə yüksəklisans tezi olaraq işlənmişdir). Sînâmə’niŋ əldə bulunan yazma nüsxələrindən biri Paris Bibliothèque National’dadır. Şeyxî’dən soŋra dönəmiŋ ikinci böyük şâiri sayılır. Diўər Güneyli ozan Səlmân-ı Sâvəcî’niŋ (Savalı Salman: 1309-1376) müsənna qəsîdəsinə qoşduğu nəzîrə (taylama) bəўənilmişdir. Fâruq Qədri Timurtaş, şâiriŋ çeşidli toplularda yer alan 11 şeirinə “Eski Türkiye Türkçesi” (İstanbul: 1977) adlı əsərində yer vermişdir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder